Dosya 43

GAZETECİ-YAZAR GÜNAY ASLAN: KÜRTLER YETERİNCE TÜRKLEŞTİ, BİRAZ DA TÜRKLER KÜRTLEŞSİN Kürtler yeterince Türkleşti, şimdi sıra Türkiye’nin Kürtleşmesinde. Kürtlerin bu ülkeye entegrasyonları hayli ilerledi. Şimdi sıra siyasi entegrasyonda. Türkiye bunun sancılarını yaşıyor. Kürtler ve Kürdistan yine Türklerin hayatına giriyor. Yüz yıllık kesinti süreci bitiyor Gazeteci-yazar Günay Aslan, 1980 sonrası Kürt bölgesinden haber geçen en tanınmış gazetecilerden biriydi. Aslan, gazetecilik faaliyetleri yüzünden hapis yattı, başka hapis tehditleri nedeniyle de yurtdışına çıkmak zorunda kaldı. Yayımlanmış çok sayıda kitabı da bulunan Aslan’la, geçmişi ve bugünkü süreci konuştuk... »‘Kürt Açılımı'ndan umutlu musunuz? Açılımdan neler bekliyorsunuz? Açılımdan beklentileriniz neler? Evet umutluyum zira Türkiye yolun sonuna geldi. İnkâr ve imha siyasetinin neden olduğu ‘kontrollü savaş’ gidebileceği yere kadar gitti. Bundan sonrası ‘milli boğazlaşma’dır. Son yıllarda bunun da işaretleri çoğalmıştı. Fakat bunu göze almak kolay değildi. Çünkü bu Kürtler için olduğu kadar Türkiye için de yıkım demekti. Şimdi bundan dönülüyor. Ağır aksak olsa da eskisinden farklı, Kürtleri, Kürt sorununu PKK ve Öcalan’ı realite olarak kabul eden bir süreç işliyor. Bu elbette umut yaratıyor. DIŞ DİNAMİKLER Ayrıca dış dinamikleri unutmamak gerekiyor. Amerika Irak’tan çekiliyor; bölgesel düzlemde ‘Kürtlerin hamisi’ rolünü Türkiye’ye vermek istiyor. Türkiye’nin çıkarları bu istekle örtüşüyor. Aksi halde İran nüfuzunu Basra’dan Silopi’ye kadar yayacaktır… Türkiye bunu kabul edemez. Kerkük’ün Araplardan sonra bu kez de İran’ın eline geçmesini istemez… Tabii, Türkiye geç, çok geç kaldı. Acelesi biraz da bundandır… »Kürt sorununun çözümü için acilen neler yapmak gerekir? Sizin önerilerinizi sıralamak istesek, en önce ne yapılmalı? Kürt sorununun çözümü için acilen; A- ‘Milli zulme’ son vermek gerekir. Yüz yıla yakın bir zamandır Kürt halkına karşı yürütülen ‘özel savaşa’ son verilmeli, Kürtlere kimliklerinden ötürü yapılan düşmanlıktan vazgeçilmelidir. Bu her şeyden önemlidir. Siyasal cinayetlere, askeri operasyonlara, zoraki göçlere ve asimilasyoncu siyasetlere son verilmeli, devlet Kürtleri ‘sözde değil özde vatandaş’ kabul etmeli, inkâra ve imhaya dayalı resmi politikasını tarihin çöplüğüne gömmelidir. B- Geçmişle yüzleşilmelidir. Acil çözüm için bu çok önemlidir. Geçmişte işlenen suçlarının hesabının verilmesi, ırkçı zihniyetin mahkûm edilmesi, paramiliter güçlerin lağvedilmesi ve Kürt halkından özür dilenmesi gerekmektedir. Ayrıca geçmişte gasp edilen haklarının iade edilmesi, demokrasinin sınırlarının genişletilmesi, geçmişin yaralarının sarılması, geri dönüş için imkânların sağlanması ve zindanların boşaltılması gerekiyor. Uzun vadede sağlanacak çözüm içinse kısaca şunları söylemek isterim; Kürtler yeterince Türkleşti, şimdi sıra Türkiye’nin Kürtleşmesinde. Kürtlerin bu ülkeye entegrasyonları hayli ilerlerdi. Şimdi sıra siyasi entegrasyonda. Türkiye bunun sancılarını yaşıyor. Kürtler ve Kürdistan yeniden Türklerin hayatına giriyor. Yüz yıllık kesinti süreci bitiyor. Öte yandan, anlaşıldı ki Kürt tarafı da bunun farkında ve bu zemin üzerinde siyaset yapmak istiyor. Hayat Kürt milliyetçiliğini de rasyonel zemine çekiyor. Bunun etkileri görülüyor. Kürt halkı büyük bir ekseriyetle Türkiye’yi parçalamak değil paylaşmak istiyor! İSTEKLER BELLİ, YANIT NE OLACAK? O zaman bunun mekanizmalarını sağlamak gerekiyor. Her şeyden önce de Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin bütün imtiyazlarını elinde tutan‚ ‘Türk’ tekeli kırılmalı, devlet farklı etnik ve dini topluluklara eşit mesafede olmalı, farklı toplumsal kesimlerin hakları anayasal güvence altına alınmalıdır. Bunun mekanizmaları hayata geçirilmeli, öz ve ortak yönetim modelleri üretilmelidir. Kürt halkı hem kendi bölgesinde hem de tüm Türkiye’de yönetime özgürce katılmalı, bunun demokratik mekanizmaları yaratılmalıdır. Bence bütün mesele bunlardan ibarettir. Kürtlerin ne istediği bellidir. Önemli olan Türk tarafının bunlara ne yanıt vereceğidir. Geleceği Türk devletinin Kürtlere vereceği yanıt belirleyecektir... »Öcalan'ın Kürt sorunu ve çözüm önerileri konusunda tutumunu nasıl değerlendiriyorsunuz? PKK’nin işi yokuşa sürdüğüne inanmıyorum. PKK silahlı çözümün miadının dolduğunu biliyor ve bunu her fırsatta dile de getiriyor. Açıkça savaşa son vermek istiyor. Sadece bunun gereklerinin yerine getirilmesini bekliyor. Ne yazık ki birileri hâlâ bu işin ‘teslimiyetle’ çözüleceğine inanıyor. Bunun koşulları yok, PKK’nin siyasal sisteme katılımının önündeki engeller kaldırılmalıdır. Hepsi bu… Öcalan özgür koşullarda değil. Kürtlerle Türklerin koşulları eşit değil. Öcalan buna rağmen sorunun çözümü için ‘yol haritası’ hazırlıyor ve çözüme katkı yapmak istiyor. Türk tarafı ise bir yandan bu hazırlığa sahip çıkıyor gibi yapıyor ancak diğer yandan da boşa çıkarmaya çalışıyor. Öcalan sorunun çözümünde kilit kişidir. Türkiye Öcalan konusunu gündeme sorunu özgürce tartışmak, çoğulculuğu sağlamak, ‘yol haritası’ hazırlayan Öcalan’ı ve PKK’yi sürece katmak amacıyla değil, dayatmalarda bulunmak amacıyla alıyor, bu yanlıştır. Öcalan’ın hazırlamakta olduğu ‘yol haritası’nın çerçevesini devletin basını Öcalan’dan önce çiziyor. PKK de, Öcalan da bunu kabul etmez. Egemen basın ağız birliği etmişcesine “PKK’nin koşulsuz silah bırakması” gerektiğini söylüyor. Ama bunun adımlarından söz etmiyor. Açıkça ‘teslimiyet’ dayatıyor. Öcalan, farklı şeyler söyleyince de salvo atışlarına başlıyor. Bu bile başlı başına bu ülkenin demokratik birikimi hakkında insana bir fikir veriyor. Açıkça görüldüğü gibi bu ülkenin demokrasi yolunda daha çok fırın ekmek yemesi gerekiyor. *** Kasaplar Deresi: Ölüm kuyularının ilki “Kasaplar Deresi haberi, bedelini 2,5 yıl hapis cezasıyla ödediğim bir haberimdi. Ne ki olayın haber kısmı benim için pek de önemli değildi. Önemli olan insan olmanın gereğini yerini getirmekti. Bu yüzden aldığım cezaya üzülmedim” Gazeteci Günay Aslan, 20 yıl önce Aralık 1988 tarihinde, köylülerin ihbarı üzerine, Siirt'te bulunan belediye ve aynı zamanda askeri birliklerin de çöplük alanı olarak kullandıkları Kasaplar Deresi'nde onlarca kişinin gömülü olduğunu ortaya çıkardı. 29 Ocak 1989 tarihinde 2000'e Doğru dergisinde haberin yayınlanması üzerine, SHP, ANAP ve DYP milletvekilleri kazı yapılması yönünde görüş bildirdi. Dönemin OHAL Valisi Hayri Kozakçıoğlu da yapmış olduğu açıklamada, ilk yapılan kazı çalışmasında 3 cesede ulaşıldığını kabul etti, ancak kazının devamı için yetkinin savcılıkta olduğunu ifade etti. Olayın basına yansıması sonrasında Alman ARD Televizyonu da bölgeye gelerek köylülerle görüştü. Ancak Alman ekibi gözaltına alınarak il dışına çıkarıldı. SAVCI KAZI ÇALIŞMALARINA İZİN VERMEDİ Kasaplar Deresi'nde toplu mezarlar olduğu yönünde basında çıkan haberler üzerine, Siirt Cumhuriyet Savcısı Mustafa Erdoğu, tüm girişimlere rağmen cesetlerin ortaya çıkarılması için genel bir kazı izni vermedi. Savcı Erdoğu, olayın "Devletin prestij meselesi olduğunu" belirterek çöplüğün açılmasını istemedi. Siirt bölgesinde kimliği saptanmayan cesetlerin belediyeye verildiğini ve ne yapılacağına belediyenin karar verdiğini belirten savcı, kazı yapılması istenen alanın çok geniş olduğunu, ödenek yetersizliğinden dolayı kazı yapılamadığını açıklıyordu. Özellikle SHP milletvekillerinin tüm girişimlerine rağmen, Kasaplar Deresi'nde kazı yapılmasına savcılık izin vermedi. O tarihte olaya tanık olan köylüler, Cesetlerin bazen askeri çöp arabalarıyla getirilerek buraya atıldığını ve üzerine çöp döküldüğünü anlatıyorlardı. Köylüler, çatışmalarda yaşamını yitiren gerillaların ya da kaçırılarak kaybedilen onlarca kişinin cesedinin elbiseleriyle birlikte Kasaplar Deresi'ne atıldığını ifade ediyorlardı. Kasaplar Deresi'nin açılması için girişimde bulunan dönemin SHP eski İl Başkanı Av. Zübeyir Aydar'da bir sonuç alamadı. Konuyu araştırdığı baskı altına alınan ve son olarak OHAL döneminin ünlü SS (Sansür ve Sürgün) kararnamesi uyarınca il dışına çıkartılan Zübeyir Aydar'a gelen tehdit telefonlarının birinde, "Sana da Kasaplar Deresi'nde yer ayırdık" deniliyordu. BAKAN AKSU CESETLERİ KABUL ETTİ Siirt'te belediye çöplüğü olarak kullanılan Kasaplar Deresi'nde kaç kişinin gömülü olduğu yönünde SHP Milletvekili Fuat Atalay, İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu'nun yanıtlaması istemiyle TBMM'ye yazılı soru önergesi verdi. Soru önergesini 4 Mayıs 1989 tarihinde yanıtlayan İçişleri Bakanı Aksu, Kasaplar Deresi'ne 12 Eylül'den sonra 8 kişinin cesedinin gömüldüğünü, konunun Cumhuriyet Savcılığı'na intikal ettirildiğini ve Siirt Valiliği'nce de takip edildiğini açıkladı. Ancak İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, OHAL Valisi Hayri Kozakçıoğlu ve Siirt Valisi Atilla Koç'un girişimiyle olay kapatıldı. SUÇ DUYURUSU SONUÇ VERMEDİ 20 Haziran 1989 tarihinde Van'ın Özalp İlçesi Cumhuriyet Savcılığı kanalıyla Siirt Cumhuriyet Başsavcılığı'na bir dilekçe ile başvuran gazeteci Günay Aslan da, elde ettiği bilgilerin araştırılmasını isteyerek suç duyurusunda bulundu. Ancak, Aslan'ın bu girişimi de sonuçsuz kaldı. Resmi açıklamalarda önce 3, ardından da 9 cesedin çıkarıldığı tespit edilirken, Kasaplar Deresi'ne gömülü en az 73 kişinin isimleri daha sonra ortaya çıktı. İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, OHAL Valisi Hayri Kozakçıoğlu, daha sonra Turizm ve Kültür Bakanı olan dönemin Siirt Valisi Atilla Koç'un araştırılması için izin vermediği çöp alanı olarak kullanılan Kasaplar Deresi, üzerine "Hayvan Pazarı" yapılması için 2008 yılında AKP'li Siirt Belediye Başkanı Mervan Gül tarafından ihaleye açıldı. Bu ihalede yolsuzluk yapıldığı yönünde DTP'li belediye meclis üyelerinin şikâyeti üzerine de Mervan Gül hakkında soruşturma başlatıldı. 1984 yılında başlayan çatışmalar sonrasında bölgedeki ilk toplu mezar olma özelliğini koruyan Siirt'teki Kasaplar Deresi'nde, aradan 20 yıl geçmesine rağmen, yeni kazı yapılmadı. ‘BEDELİNİ 2,5 YIL HAPİSLE ÖDEDİM’ Günay Aslan bu haber hakkında şunları söylüyor: “Kasaplar Deresi haberi bedelini 2,5 yıl hapis cezasıyla ödediğim bir haberimdi. Ne ki olayın haber kısmı benim için pek de önemli değildi. Önemli olan insan olmanın gereğini yerini getirmekti. Bu yüzden aldığım cezaya üzülmedim. Kaldı ki haberden habere dolayısıyla da cezadan cezaya koştuğum için de üzülecek vakit de bulamadım. Türkiye’den kaçtığımda ise arkamda toplam 56 yıl hapis cezası istemi bıraktım.” KURTULAN DA SORU ÖNERGESİ VERDİ DTP Van Milletvekili Fatma Kurtulan, Siirt’te köylüler ve çatışmalarda yaşamını yitiren gerillalara ait bir cesedin Kasaplar Deresi’ne atıldığı iddialarını Meclis’e taşıdı. Kurtulan verdiği soru önergesinin İçişleri Bakanı Beşir Atalay tarafından cevaplandırılmasını istedi. Kurtulan, Kasaplar Deresi’ne yönelik iddiaları anlatarak, yapılan bütün girişimlere rağmen dönemin İçişler Bakanı Abdülkadir Aksu, OHAL Valisi Hayri Kozakçıoğlu ve Siirt Valisi Atilla Koç’un araştırma yapılmasını engellediğini vurguladı. Kurtulan Atalay’a şu soruları yöneltti: 1-Konu size intikal etmiş midir? 2-Araştırmalar sonucu birçok cesedin bulunduğuna dair ciddi kanıtlar elde edilen Newala Qasaba'da (Kasaplar Deresi) kazı yapılması iznini vermeyi düşünüyor musunuz? 3- Newala Qasaba'da (Kasaplar Deresi) kazı yapılması izninin verilmemesinin nedeni nedir?